Sylwia Rutkowska
04 Maj

Żywieniowa profilaktyka osteoporozy

Osteoporoza to choroba prowadząca do ubytku masy kostnej (czyli zmniejszenia gęstości tkanki kostnej) i zaburzeń jej struktury, w wyniku których kości stają się kruche oraz bardziej podatne na złamania. Osteoporoza, do póki nie pojawi się faktyczne złamanie, jest chorobą ukrytą, dlatego tak trudno ją zdiagnozować. I tutaj pojawia się światełko w tunelu: badania naukowe dowodzą, że krytyczny czas prewencji tej choroby występuje już w okresie dzieciństwa i dorastania, a żywienie jest ważnym narzędziem w prewencji tej choroby. Z tego powodu, dieta w tym okresie (jak i przez całe życie) powinna być bogata w składniki istotne dla zdrowia kości.

Kości znajdują się pod kontrolą osteoblastów (komórki budujące) i osteoklasów (komórki odpowiedzialne za rozkładanie kości). W dzieciństwie występuje przewaga budowy nad resorpcją kości, natomiast w późniejszych okresach życia występuję równowaga pomiędzy tymi procesami.

Wyróżniamy osteoporozę pierwotną, która jest konsekwencją starzenia się układu kostnego oraz wtórną, która powstaje w wyniku innych chorób lub stosowania niektórych leków. Rozwój osteoporozy pierwotnej może „przyspieszyć” nieprawidłowa dieta, palenie tytoniu czy mała aktywność fizyczna.

Wapń

Wapń jest istotnym składnikiem dla budowy i funkcjonowania kości. Nasz organizm używa ich jako magazynu wapnia i dzięki temu utrzymywana jest jego prawidłowa koncentracja we krwi, mięśniach czy innych tkankach organizmu (jeśli jest zbyt niska zawartość wapnia we krwi, organizm bierze go z kości, co powoduje ich osłabienie). Aby wyrównać poziom wapnia i nie dopuścić do sytuacji zubożenia kości w wapń, należy w swoim sposobie żywienia uwzględniać dobre źródła wapnia. Wiele badań sygnalizuje, że spożywanie odpowiedniej ilości wapnia przez całe życie może opóźniać i zminimalizować straty kostne związane z wiekiem, a tym samym pojawienie się osteoporozy.

Witamina D

Witamina D jest ważną substancją dla zdrowia kości. Pozytywnie wpływa na wchłanianie wapnia w jelitach, odpowiada za prawidłową równowagę wapniowo-fosforanową, a także wspomaga proces przebudowy kości (równowaga osteoblastów i osteoklastów). Zamieszkując taki, a nie inny teren jesteśmy narażeni na niedobory witaminy D. Z tego powodu, w swoim jadłospisie należy uwzględniać tłuste ryby (łosoś, tuńczyk, makrela), a w sezonie wiosenno-letnim czerpać z naturalnego źródła, czyli słońca.

Magnez

Magnez przede wszystkim odpowiedzialny jest za prawidłową mineralizację kości (powstawanie bardziej stabilnej formy fosforanu wapnia osadzającego się na powierzchni kryształów) i pobudzenie osteoblastów. Niedobór magnezu może spowodować obniżenie aktywności witaminy D (co zmniejszy wchłanianie wapnia) i upośledzić mineralizację kości.

Inne składniki

Witamina C i K są również szczególnie ważne w prewencji osteoporozy. Witamina K stymuluje powstawanie i aktywność osteoblastów oraz jednocześnie zmniejsza aktywność osteoklastów. Natomiast witamina C jest niezbędna do syntezy kolagenu, a dodatkowo wpływa na wchłanianie wapnia i magnezu. Ponadto zwiększa namnażanie i różnicowanie osteoblastów. Poniżej grafika informacyjna zawierająca żywieniowe źródła wszystkich składników cennych dla zdrowia kości.

Oprócz dużego znaczenia powyższych składników pokarmowych, warto też podkreślić rolę aktywności fizycznej. Deficyt ruchu powoduje w organizmie człowieka wiele niekorzystnych zmian, dotyczy to też układu kostnego. Systematyczna aktywność fizyczna sprzyja prawidłowemu rozwojowi i mineralizacji kośćca, dzięki temu wzrasta gęstość tkanki kostnej (kości stają są silniejsze i mniej podatne na złamania).

Twój komentarz




POKAŻ